Το να παρατηρήσεις ένα ανεπαίσθητο ή και πιο έντονο τρέμουλο στα χέρια δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι ανησυχητικό. Παρότι πολλοί το συνδέουν αυτόματα με σοβαρές νευρολογικές παθήσεις, όπως η νόσος Πάρκινσον, στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί λόγοι που μπορεί να προκαλέσουν τρόμο – και αρκετοί από αυτούς είναι ακίνδυνοι.

Πότε το τρέμουλο είναι φυσιολογικό

Το τρέμουλο στα χέρια μπορεί να συμβεί σε καταστάσεις καθημερινής έντασης: μετά από υπερκατανάλωση καφεΐνης, λόγω έντονου άγχους, φόβου ή κόπωσης. Ακόμα και όταν κρατάς κάποιο αντικείμενο άβολα, μπορεί να παρατηρήσεις ένα ανεπαίσθητο τρέμουλο – και αυτό δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας.

Ωστόσο, αν παρατηρείς επαναλαμβανόμενο ή επίμονο τρόμο, καλό είναι να το διερευνήσεις.

Τι είναι ο ιδιοπαθής τρόμος;

Ο ιδιοπαθής τρόμος είναι μια νευρολογική διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας, η οποία επηρεάζει κυρίως τα χέρια, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και στο κεφάλι, στη φωνή ή σε άλλα μέρη του σώματος. Πρόκειται για τη συχνότερη μορφή τρόμου και εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 40 ετών, αν και μπορεί να εκδηλωθεί και σε νεότερες ηλικίες.

Κύρια χαρακτηριστικά του ιδιοπαθούς τρόμου:

• Εκδηλώνεται κυρίως κατά την κίνηση ή όταν κρατάς τα χέρια σε μία συγκεκριμένη θέση (τρόμος θέσεως).
• Δεν σχετίζεται με μυϊκή αδυναμία ή δυσκαμψία.
• Συχνά επιδεινώνεται με το άγχος ή την καφεΐνη.
• Μπορεί να βελτιώνεται προσωρινά με μικρή ποσότητα αλκοόλ.
• Συνήθως υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό (κληρονομικός τρόμος).

Πώς διαφέρει από τη νόσο Πάρκινσον;

Η σύγχυση με τη νόσο του Πάρκινσον είναι συχνή, αλλά πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις:

Ιδιοπαθής Τρόμος Νόσος Πάρκινσον

• Τρέμουλο κατά την κίνηση ή σε θέση Τρόμος κυρίως σε ηρεμία
• Δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα συνήθως Συνοδεύεται από βραδυκινησία, δυσκαμψία
• Επηρεάζονται και τα δύο χέρια συμμετρικά Συνήθως ξεκινά από το ένα χέρι
• Οικογενειακό ιστορικό είναι συχνό Λιγότερο συχνή κληρονομική σύνδεση
• Ο γιατρός μπορεί να διακρίνει τις δύο καταστάσεις με βάση το ιστορικό, την κλινική εξέταση και ενδεχομένως κάποιες επιπλέον εξετάσεις, όπως αιματολογικές ή απεικονιστικές.

Άλλες αιτίες τρόμου

Υπερθυρεοειδισμός: Η αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να προκαλέσει τρόμο, αίσθημα παλμών και άγχος.

Υπογλυκαιμία: Χαμηλό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να προκαλέσει τρέμουλο και αδυναμία.

Ορισμένα φάρμακα: Π.χ. αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά, ή φάρμακα για το άσθμα.

Κατανάλωση ουσιών: Καφεΐνη, αλκοόλ (ιδίως στην απόσυρση) ή ναρκωτικά.

Πότε να πας στον γιατρό

Αν το τρέμουλο:

• Είναι έντονο ή επιδεινώνεται σταδιακά,
• Επηρεάζει την καθημερινότητά σου (π.χ. δυσκολία στο γράψιμο ή στο φαγητό),
• Συνοδεύεται από άλλα νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. αδυναμία, δυσκολία στην κίνηση ή στην ομιλία),
  τότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε νευρολόγο για πλήρη αξιολόγηση.

Αντιμετώπιση: Πότε χρειάζεται θεραπεία;

Η ανάγκη για θεραπεία εξαρτάται από την ένταση και τη συχνότητα του τρόμου και από το πόσο επηρεάζει την ποιότητα ζωής σου.

Επιλογές αντιμετώπισης:

Χωρίς φαρμακευτική αγωγή: Αν τα συμπτώματα είναι ήπια, αρκεί η μείωση καφεΐνης και η διαχείριση του στρες.

Φαρμακευτική αγωγή: Βήτα-αναστολείς ή αντιεπιληπτικά φάρμακα χρησιμοποιούνται με καλά αποτελέσματα.

Ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης (μπότοξ): Χρησιμοποιούνται σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, ειδικά για τρόμο στο κεφάλι ή τη φωνή.

Νευροχειρουργική (βαθειά εγκεφαλική διέγερση): Εφαρμόζεται σπάνια, σε σοβαρές και ανθεκτικές περιπτώσεις.

Τι μπορείς να κάνεις άμεσα

• Περιόρισε την καφεΐνη και την κατανάλωση αλκοόλ.
• Φρόντισε για επαρκή ύπνο.
• Βάλε στην καθημερινότητά σου τεχνικές χαλάρωσης (όπως γιόγκα ή διαλογισμό).
• Απόφυγε την υπερκόπωση.
• Κατέγραψε πότε εμφανίζεται το τρέμουλο και με τι συνδέεται.

Το τρέμουλο στα χέρια δεν είναι πάντα ένδειξη σοβαρής νόσου. Τις περισσότερες φορές είναι καλοήθης και αντιμετωπίσιμος. Η σωστή αξιολόγηση από γιατρό θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τι το προκαλεί και αν χρειάζεσαι θεραπεία. Μέχρι τότε, μείωσε τα ερεθίσματα που μπορεί να το εντείνουν και διατήρησε μια ήρεμη στάση – το άγχος κάνει τα πράγματα χειρότερα.