Η αρτηριακή πίεση δεν είναι θέμα αποκλειστικά των ενηλίκων. Όλο και περισσότεροι γιατροί και γονείς αναγνωρίζουν τη σημασία της μέτρησής της στα παιδιά από μικρή ηλικία. Ας δούμε λοιπόν από πότε και γιατί είναι κρίσιμο να παρακολουθούμε την πίεση των παιδιών μας.

Σήμερα, ζούμε σε έναν κόσμο όπου πάνω από 1,28 δισεκατομμύρια ενήλικες, ηλικίας 30 έως 79 ετών, έχουν διαγνωστεί με υπέρταση, δηλαδή υψηλή αρτηριακή πίεση. Μάλιστα, εκτιμάται ότι σχεδόν οι μισοί από αυτούς αγνοούν την κατάστασή τους. Η υπέρταση αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες πρόωρων θανάτων παγκοσμίως. Παράλληλα, το φαινόμενο της υψηλής πίεσης εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε παιδιά, γεγονός που μας καλεί να δώσουμε προσοχή και σε αυτές τις ηλικίες.

Οι αιτίες της υπέρτασης στα παιδιά χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Η πρώτη αφορά παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον, όπως η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, το οικογενειακό ιστορικό και το άγχος. Η δεύτερη περιλαμβάνει οργανικά προβλήματα, όπως νεφρικές παθήσεις, ορμονικές ανισορροπίες, καρδιακές ανωμαλίες, χρήση φαρμάκων και γενετικές παθήσεις.

Γι’ αυτόν τον λόγο, η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης από μικρή ηλικία μπορεί να προλάβει σοβαρά προβλήματα στο μέλλον.

Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης προτείνει η μέτρηση της πίεσης να ξεκινά από την ηλικία των 3 ετών, κατά τη διάρκεια των τακτικών επισκέψεων στον παιδίατρο, ειδικά όταν υπάρχουν υποψίες ή παράγοντες κινδύνου. Πιο μικρά παιδιά με γνωστά προβλήματα υγείας ή βρέφη με ειδικές επιπλοκές πρέπει να παρακολουθούνται πιο στενά και νωρίτερα. Η ηλικία των 3 ετών επιλέχθηκε επειδή από τότε υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία και πίνακες σύγκρισης (εκατοστημόρια) για την αρτηριακή πίεση στα παιδιά.

Ερευνητές από τις ΗΠΑ, μέσα από μεγάλη μελέτη, κατέληξαν ότι η αρτηριακή πίεση πρέπει να παρακολουθείται με μεγαλύτερη ένταση από την ηλικία των 7 ετών. Η μελέτη αυτή ανέδειξε πως η παρακολούθηση της πίεσης από αυτή την ηλικία μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και πρόωρου θανάτου πολλά χρόνια μετά.

Η επιδημιολόγος Alexa Freedman, που συμμετείχε στη μελέτη, τόνισε πως η υψηλή πίεση στην παιδική ηλικία σχετίζεται με σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις στην ενήλικη ζωή. Υπογράμμισε τη σημασία να γνωρίζουν οι γονείς τις μετρήσεις της πίεσης των παιδιών τους και να εστιάσουν σε στρατηγικές για την πρόληψη, με στόχο τη διατήρηση της καλής καρδιαγγειακής υγείας από νωρίς.

Τα στοιχεία της μελέτης έδειξαν ότι τα παιδιά με υψηλή ή αυξημένη αρτηριακή πίεση είχαν 40-50% μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν πρόωρα από καρδιαγγειακά νοσήματα. Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση για ένα μέσο 7χρονο παιδί είναι περίπου 107/67 mmHg (συστολική/διαστολική).

Στην ανάλυση συμμετείχαν 37.081 παιδιά, τα οποία γεννήθηκαν στις ΗΠΑ μεταξύ 1959 και 1965, και παρακολουθήθηκαν μέχρι την ενηλικίωσή τους. Τα ευρήματα έδειξαν ότι σχεδόν 500 από αυτά είχαν πεθάνει από καρδιαγγειακά νοσήματα μέχρι τα 50 τους χρόνια, ενώ η αρτηριακή πίεση που είχαν μετρηθεί στα 7 τους χρόνια αποτελούσε σημαντικό δείκτη κινδύνου.

Επιπλέον, οι ερευνητές σημειώνουν ότι παράγοντες όπως η στοματική υγιεινή, η γενετική προδιάθεση, το σύγχρονο άγχος και η διατροφή πρέπει να μελετηθούν περισσότερο για την επίδρασή τους στην καρδιαγγειακή υγεία των παιδιών, δεδομένων των σημαντικών διαφορών ανάμεσα στο παρελθόν και το σήμερα.

Τέλος, η μελέτη υπογράμμισε ότι η αρτηριακή πίεση είναι ένας καθοριστικός παράγοντας ανεξάρτητος από το οικογενειακό ή κοινωνικό περιβάλλον, καθώς τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια ακόμα και μεταξύ παιδιών από το ίδιο οικογενειακό υπόβαθρο.