Δεν είναι ακριβώς λύπη. Δεν είναι δάκρυα που κυλούν, ούτε κραυγές απόγνωσης. Είναι μια σιωπή που απλώνεται παντού. Ένα βάρος στο στήθος από το πρωί ως το βράδυ. Ξυπνάς – ή μάλλον, ανοίγεις τα μάτια – και εύχεσαι να μπορούσες να κοιμηθείς ξανά για πάντα. Όχι από τεμπελιά. Από εξάντληση. Από ένα είδος πόνου που δεν έχει συγκεκριμένο όνομα.

Όλα είναι δύσκολα. Να σηκωθείς από το κρεβάτι. Να μιλήσεις. Να απαντήσεις σ’ ένα μήνυμα. Να χαμογελάσεις. Ακόμα και η σκέψη τού “τι να φάω” μοιάζει σαν να χρειάζεται δύναμη που δεν υπάρχει.

Υπάρχει μια φωνή μέσα σου που σε ρωτά:

"Γιατί νιώθεις έτσι; Δεν έχεις λόγο. Άλλοι έχουν χειρότερα."
Κι αυτή η φωνή δεν βοηθά. Σε πνίγει περισσότερο. Σε γεμίζει ενοχές.

Η κατάθλιψη δεν είναι κάτι που “φαίνεται”. Πολλές φορές υπάρχει πίσω από πρόσωπα λειτουργικά, ανθρώπους που πάνε στη δουλειά, που λένε “είμαι καλά”, αλλά μέσα τους νιώθουν ότι βουλιάζουν.

Ο Κόσμος Γύρω Δε Βλέπει Πάντα

Οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν εύκολα. Λένε “σκέψου θετικά”, “κάνε κάτι να ξεχαστείς”, “πήγαινε γυμναστήριο”. Και εννοούν καλό. Μα δεν ξέρουν ότι δεν πρόκειται για μια κακή διάθεση που περνά.

Η κατάθλιψη είναι ασθένεια. Δεν είναι αδυναμία χαρακτήρα. Δεν ξεπερνιέται μόνο με θέληση και καλή διάθεση. Είναι μια κατάσταση που παραλύει σκέψη, σώμα και ψυχή.

Και το χειρότερο; Είναι μοναχική. Γιατί συχνά δεν μπορείς να εξηγήσεις τι σου συμβαίνει. Κι έτσι απομακρύνεσαι. Φοβάσαι μήπως γίνεις βάρος. Μήπως κουράσεις.

Πώς Μπορεί να Βοηθήσει ο Άλλος;

Αν έχεις κάποιον δίπλα σου που υποφέρει, δεν χρειάζεται να του δώσεις λύση. Χρειάζεται να του δώσεις χώρο. Να τον ακούσεις χωρίς να τον κρίνεις. Να του πεις:
"Δεν ξέρω ακριβώς πώς νιώθεις, αλλά είμαι εδώ."

Μην προσπαθήσεις να “διορθώσεις” την κατάστασή του. Δεν χρειάζεται συμβουλές, χρειάζεται κατανόηση. Χρειάζεται χρόνο. Χρειάζεται αγκαλιά, ησυχία, ήρεμη συντροφιά. Χρειάζεται ίσως βοήθεια από ειδικό – αλλά όχι με πίεση, με ενθάρρυνση.

Το πιο σημαντικό: Μην φύγεις. Οι άνθρωποι που είναι σε κατάθλιψη συχνά απομακρύνονται. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σε χρειάζονται. Το αντίθετο. Σε χρειάζονται περισσότερο από ποτέ.

Το Πρώτο Φως Δεν Έρχεται Από Έξω – Έρχεται Από την Ελπίδα

Η κατάθλιψη μπορεί να σε κάνει να νιώθεις ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Ότι έτσι θα είναι για πάντα. Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια.

Υπάρχει φως. Έρχεται σιγά. Μια λέξη από κάποιον. Μια καλή θεραπευτική σχέση. Μια μικρή βόλτα. Μια στιγμή που γελάς χωρίς να το καταλάβεις. Αυτές οι μικρές στιγμές είναι οι ρωγμές απ’ όπου ξαναμπαίνει το φως.

Η θεραπεία υπάρχει. Και η ελπίδα είναι πραγματική – ακόμη κι όταν δεν τη βλέπεις. Αρκεί να κάνεις το πρώτο βήμα: να ζητήσεις βοήθεια.

Αν το Ζεις Εσύ ή Κάποιος Δικός Σου…

Μίλα. Μη φοβηθείς. Μη ντραπείς. Δεν είσαι μόνος.

Αν είσαι εσύ αυτός που πονά, να ξέρεις: αυτό που περνάς έχει όνομα και έχει λύση. Και δεν φταις.Αν είναι κάποιος δίπλα σου, γίνε αυτό το χέρι που δεν θα τραβηχτεί.

Η κατάθλιψη δεν γιατρεύεται μόνο με φάρμακα ή κουβέντες. Χρειάζεται μια αληθινή παρουσία, μια σιωπηλή αγκαλιά, μια βαθιά ανθρώπινη σύνδεση που λέει: "Είμαι εδώ, όπως κι αν είσαι''.

Δρ. Γιώργος Μικελλίδης MD,PhD, FRCPsych,
CCT (UK) Ψυχίατρος

Διευθυντής στο Κέντρο Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης ,Cyprus rTMS
Κλινικός Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας