Γιατί αυτά τα φαινομενικά παράξενα λούτρινα κουκλάκια, με το απροσδιόριστα τρομακτικό χαμόγελο και την «παραμορφωμένη» γλύκα, έχουν μετατραπεί σε πολιτισμικό φαινόμενο της εποχής μας; Και πώς κατάφεραν να νομιμοποιήσουν, σχεδόν υπαρξιακά, την επιστροφή των ενηλίκων σε μια ξεχασμένη παιδικότητα;

Η πρώτη επαφή με τα Labubu μπορεί να προκαλέσει αμηχανία ή ακόμη και σύγχυση. Το «τέρας-κουνέλι» με τα μεγάλα αυτιά και το χαμογελαστό —σχεδόν σατανικό— πρόσωπο έχει κατακλύσει τη σύγχρονη ποπ κουλτούρα. Το βλέπουμε να συνοδεύει καλλιτέχνες όπως η Lizzo στις σκηνικές τους εμφανίσεις, να στολίζει τσάντες διασημοτήτων όπως ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, ή να φορά ακόμη και… τσάντες Chanel.

Το Labubu είναι δημιούργημα της κινεζικής εταιρείας Pop Mart και έκανε την εμφάνισή του το 2019. Ωστόσο, μόλις τα τελευταία δύο χρόνια έχει φτάσει σε εκρηκτικά επίπεδα δημοφιλίας. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το The Atlantic, οι πωλήσεις του αυξήθηκαν κατά 700% μέσα στο 2024. Κι όμως, η επιτυχία του δεν εξαντλείται απλώς στους αριθμούς.

Πέρα από το παιχνίδι: Το Labubu ως σύμβολο εποχής

Στα κλαμπ του Μπρούκλιν, νεαροί χορεύουν υπό το φως του νέον με Labubu δεμένα στις ζώνες τους, ενώ σε καταστήματα της Pop Mart επικρατεί πανδαιμόνιο με τις κυκλοφορίες των νέων μοντέλων — σε βαθμό που η εταιρεία αναγκάστηκε να διακόψει τις πωλήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω υπερσυνωστισμού.

Η εξήγηση για την ανεξέλεγκτη επιτυχία τους είναι πολυδιάστατη. Σύμφωνα με το The Atlantic, ένας βασικός παράγοντας είναι η σπανιότητα. Κάθε νέα κυκλοφορία εξαντλείται μέσα σε λίγα λεπτά, γεγονός που τα καθιστά αυτομάτως συλλεκτικά και επιθυμητά.

Ο παράγοντας –έκπληξη επίσης ενισχύει την εμπορική δυναμική τους: κάθε Labubu έρχεται σε κλειστό κουτί και ίσως κρύβει κάποια ιδιαίτερη, καλλιτεχνική λεπτομέρεια.

Υπάρχουν επίσης φωνές που βλέπουν στα Labubu ένα άτυπο σύμβολο της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, καθώς το παιχνίδι φέρει χαρακτηριστικά queer αισθητικής – γλυκό αλλά και παράξενο, οικείο αλλά και αντισυμβατικό.

Η «kidulthood» ως πολιτισμικό αφήγημα

Η αρθρογράφος Βαλερί Τραπ προτείνει μια πιο κοινωνιολογική προσέγγιση: η επιτυχία των Labubu εντάσσεται στην ευρύτερη τάση που αποκαλεί kidulthood – ένας όρος που συνδυάζει τη λέξη «παιδί» (kid) και την «ενηλικίωση» (adulthood). Σε μια εποχή που η ενηλικίωση γίνεται όλο και πιο απαιτητική, οι νέοι ενήλικες φαίνεται πως διεκδικούν τον χώρο να διατηρήσουν μέσα τους ζωντανό το παιδί που ήταν κάποτε.

Η Τραπ παραλληλίζει την περίπτωση με την Ιαπωνία των 1990s, όπου ενήλικες στόλιζαν τις τσάντες και τα κλειδιά τους με μπρελόκ Hello Kitty. Ο φιλόσοφος Σάιμον Μέι, στο βιβλίο του The Power of Cute, εξηγεί αυτή την τάση ως έναν τρόπο για την κοινωνία να ανακατασκευάσει μια πιο αθώα, χαριτωμένη ταυτότητα μετά από περιόδους κρίσης και απώλειας.

Η μεταμόρφωση της έννοιας της ενηλικίωσης

Στην Αμερική, αντικείμενα που παραπέμπουν στην παιδικότητα αντιμετωπίζονταν παλαιότερα ως ένδειξη ανωριμότητας ή κοινωνικής απόδρασης. Σήμερα, ωστόσο, φαίνεται πως η αποδοχή της παιδικής πλευράς κάποιου λειτουργεί αντίθετα: ως ένδειξη ευαισθησίας, ανοιχτότητας και απαλλαγής από τα φορτία του παρελθόντος.

Η Pop Mart έχει καταφέρει να συντονιστεί με αυτό το νέο κοινωνικό κύμα. Η επικοινωνιακή στρατηγική της στοχεύει ακριβώς σε ενήλικες που ζουν μεν τον κόσμο της εργασίας — πίνοντας καφέ μπροστά στο laptop, συμμετέχοντας σε Zoom meetings — αλλά δεν θέλουν να απαρνηθούν πλήρως την ανεμελιά της παιδικής ηλικίας. Σύμφωνα με στοιχεία του Atlantic, το 39% των επισκεπτών της ιστοσελίδας της Pop Mart είναι άτομα ηλικίας 25-39 ετών.

Ανάγκη για συμβολισμούς και συναισθηματική ισορροπία

Η έλξη προς το «τερατώδες αλλά χαριτωμένο» Labubu ενδεχομένως προσφέρει έναν ψυχολογικό μηχανισμό εξισορρόπησης: ένας συμβιβασμός ανάμεσα στην ανάγκη για παιχνιδιάρικη, παιδική ανακούφιση και στην αμηχανία που συνοδεύει συχνά αυτή την ανάγκη σε έναν ενήλικο κόσμο.

Παρά τις επικρίσεις —ακόμα και από προσωπικότητες όπως η Κέιτι Πέρι— τα Labubu εκπροσωπούν μια νέα υπαρξιακή προσέγγιση. Μια προσέγγιση που ενσωματώνει την επιθυμία για ανεμελιά, ατομικότητα και συμβολική ελευθερία, όπως τη διατυπώνουν χαρακτηριστικά ποπ αστέρες όπως η Charli XCX, η Sabrina Carpenter και η Chappell Roan.