Οι μακροχρόνιες και αρμονικές σχέσεις δεν καθορίζονται από την απουσία συγκρούσεων, αλλά από τον τρόπο που οι σύντροφοι αντιμετωπίζουν καθημερινά τα μικρά λάθη και τις προκλήσεις. Σύμφωνα με τον Αμερικανό ψυχολόγο Mark Travers, η πιο υποτιμημένη αλλά καθοριστική συνήθεια στις σχέσεις είναι η πρακτική της «καλής προεπιλεγμένης στάσης».

Αυτή η στάση αφορά τη βασική, στοχαστική προσέγγιση που παίρνουμε απέναντι στον σύντροφό μας σε καθημερινές καταστάσεις. Στην πράξη, σημαίνει πώς ερμηνεύουμε τις πράξεις του συντρόφου μας:

• Αν αργήσει, θεωρούμε ότι απλώς είχε καθυστερήσει λόγω κίνησης αντί να πιστεύουμε ότι δεν νοιάζεται.
• Αν ξεχάσει κάτι, το βλέπουμε ως ανθρώπινο λάθος αντί ως αμέλεια.

Αυτές οι στιγμιαίες κρίσεις, που ψυχολόγοι ονομάζουν «νοητικές προεπιλογές», επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το αν μια σχέση νιώθει ασφαλής και σταθερή ή εύθραυστη. Όταν η προεπιλεγμένη στάση βασίζεται στον φόβο ή την καχυποψία, τείνουμε να αποδίδουμε τα λάθη του άλλου στον χαρακτήρα του («δεν νοιάζεται για μένα») αντί στις συνθήκες («είχε δύσκολη μέρα»).

Η σημασία αυτής της στάσης επιβεβαιώνεται και από την έρευνα του John Gottman, σύμφωνα με την οποία τα ζευγάρια που διατηρούν μακροχρόνιες, υγιείς σχέσεις δεν είναι αυτά χωρίς συγκρούσεις, αλλά αυτά που εξηγούν και αξιολογούν τη συμπεριφορά του άλλου με θετικό τρόπο. Ο Gottman το ονομάζει «θετική επικράτηση»: η τάση να βλέπουμε καλές προθέσεις ακόμα και σε στιγμές έντασης.

Το όμορφο με αυτή τη συνήθεια είναι ότι δεν απαιτεί επιδεικτικές προσπάθειες. Με τον χρόνο, η συνεχής επιλογή να βλέπουμε τον σύντροφο με κατανόηση και θετική προδιάθεση, μετατοπίζει τις αντιλήψεις μας και ενισχύει την οικειότητα. Αυτές οι μικρές αλλά σταθερές πρακτικές λειτουργούν συνεχώς στο παρασκήνιο, δημιουργώντας συσσωρευτικά αποτελέσματα που δυναμώνουν τη σχέση και την κάνουν πιο ανθεκτική απέναντι στις καθημερινές προκλήσεις.