Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υγεία δεν είναι απλώς η απουσία ασθένειας, αλλά μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ισορροπίας. Η ολιστική θεώρηση της υγείας υποστηρίζει ότι το σώμα, το συναίσθημα, ο νους και το πνεύμα αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο. Όταν λοιπόν εκδηλώνεται κάποιο σωματικό πρόβλημα, αυτό συχνά λειτουργεί ως μήνυμα ότι χρειάζεται να εξετάσουμε πιο βαθιά τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας, ώστε να ανακτήσουμε την εσωτερική μας αρμονία.

Η ασθένεια θεωρείται ένδειξη ότι η ροή της ενέργειας μέσα μας έχει διαταραχθεί. Όταν νιώθουμε σωματικό πόνο ή δυσφορία, συνήθως υπάρχει κάτι στο συνειδητό ή το υποσυνείδητό μας που χρειάζεται αναγνώριση και αλλαγή. Με άλλα λόγια, τα συμπτώματα αντανακλούν συχνά εσωτερικές συγκρούσεις και ανεπεξέργαστα συναισθήματα.

Το σώμα μάς μιλάει συνεχώς και αντικατοπτρίζει όσα νιώθουμε βαθιά μέσα μας. Χρειάζεται απλώς να αφουγκραστούμε τα σημάδια του. Ακόμη και ο Ιπποκράτης αντιμετώπιζε τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική ενότητα και θεωρούσε ότι η αρρώστια ακολουθεί φυσικούς και όχι τυχαίους νόμους.

Πότε αρρωσταίνει ο άνθρωπος;

Συχνά, οι εσωτερικές μας συγκρούσεις και τα αρνητικά συναισθήματα—όπως φόβος, άγχος, θυμός, ενοχή, θλίψη, ζήλια—διαταράσσουν τη λειτουργία του οργανισμού. Μπορεί επίσης να αρρωστήσουμε επειδή θεωρούμε αναπόφευκτη μια μόλυνση ή επειδή ασυναίσθητα “αναπαράγουμε” ένα πρόβλημα υγείας που είχε κάποιο μέλος της οικογένειας. Άλλες φορές, η ασθένεια λειτουργεί ως τρόπος να ξεκουραστούμε, να αποφύγουμε υποχρεώσεις ή να λάβουμε φροντίδα, όταν δεν μπορούμε να το ζητήσουμε ανοιχτά.

Αν περιορίσουμε την αντίληψή μας μόνο στο σωματικό επίπεδο, αγνοούμε ένα μεγάλο μέρος της ύπαρξής μας. Το έντονο στρες, για παράδειγμα, εκφράζεται με σφίξιμο στο στομάχι—μια καθαρά ψυχοσωματική αντίδραση. Αν δεν αναγνωρίσουμε τα τραύματα και τα καταπιεσμένα συναισθήματά μας, η ίαση θα είναι προσωρινή και η υποτροπή πιθανή.

Για να αναγνωρίσουμε τι κρύβεται πίσω από ένα σύμπτωμα, μπορούμε να αναρωτηθούμε:

– Τι συνέβη στη ζωή μου όταν εμφανίστηκε η ασθένεια;
– Ποιο συναίσθημα μπορεί να εκφράζεται μέσα από αυτό;
– Με “προστατεύει” ή μου επιτρέπει να αποφύγω κάτι;
– Τι μου εμποδίζει να κάνω;
– Ποια ανάγκη μου ζητάει να ακούσω;

Η σημασία της πρόληψης

Ο Ιπποκράτης υπογράμμιζε τη σημασία της πρόληψης. Εκτός από τη διαχείριση των συναισθημάτων, η διατροφή, η άσκηση, ο διαλογισμός και οι εναλλακτικές θεραπείες συμβάλλουν στη διατήρηση της ευεξίας. Έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και λίγα λεπτά καθημερινού διαλογισμού ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Παγιδευμένα συναισθήματα και ασθένεια

Ο Dr. Bradley Nelson θεωρεί ότι πολλές ασθένειες σχετίζονται με “παγιδευμένα” αρνητικά συναισθήματα και προτείνει τεχνικές απελευθέρωσής τους. Θεωρεί ότι το σώμα επηρεάζεται άμεσα από τις σκέψεις μας, οι οποίες μετατρέπονται σε βιοχημικές αντιδράσεις. Όταν τα συναισθήματα καταπιέζονται, συσσωρεύονται ως ενέργεια στο σώμα και κάποια στιγμή εκδηλώνονται ως συμπτώματα.

Ο φόβος, ειδικά, προκαλεί έκκριση κορτιζόλης, η οποία αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό μας και αυξάνει την ευαλωτότητα σε λοιμώξεις. Αντίθετα, θετικά συναισθήματα—όπως αγάπη, καλοσύνη και γαλήνη—ενισχύουν ουσίες του οργανισμού που προστατεύουν από ασθένειες.

Η θεραπεία ξεκινά από μέσα μας

Η απελευθέρωση των καταπιεσμένων συναισθημάτων βοηθά το σώμα να αυτοθεραπευτεί. Η αγάπη, η συγχώρεση και η αποδοχή μπορούν να αλλάξουν το εσωτερικό μας περιβάλλον. Θεωρείται ότι καμία ασθένεια δεν εμφανίζεται τυχαία, αλλά συνδέεται με βαθύτερα ψυχικά και βιολογικά μοτίβα.

Η ουσιαστική πρόληψη και θεραπεία προϋποθέτει να εκφράζουμε ανοιχτά τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας, να μιλάμε με ειλικρίνεια και να επιλύουμε παλιές εκκρεμότητες. Η καταπίεση συναισθημάτων οδηγεί σε συσσωρευμένη ένταση, η οποία είτε ξεσπά βίαια στις σχέσεις, είτε στρέφεται εσωτερικά και εκδηλώνεται ως ασθένεια.

Τι μας υπενθυμίζει κάθε ασθένεια;

Είναι ένας τρόπος της ψυχής να ζητήσει αγάπη.

Μας δείχνει ποιες πλευρές του εαυτού μας χρειάζονται φροντίδα.

Η πραγματική θεραπεία ξεκινά από μέσα.

Δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο· τα συμπτώματα είναι μηνύματα.

Κάθε σύμπτωμα είναι ένα σήμα που μας καλεί να επιβραδύνουμε, να αναρωτηθούμε, να επαναφέρουμε την εσωτερική ισορροπία. Αν ακούμε αυτά τα μηνύματα, μπορούμε να μετατρέψουμε την ασθένεια σε ευκαιρία προσωπικής αλλαγής και βαθύτερης σύνδεσης με τον εαυτό μας.

Το σώμα εκφράζει συχνά ψυχικές και συναισθηματικές εντάσεις μέσω δυσλειτουργιών. Σύμφωνα με χάρτες όπως το Emotion Code του Bradley Nelson, κάθε όργανο συνδέεται με συγκεκριμένα συναισθήματα:

Όργανα & βασικά συναισθήματα:

• Καρδιά / λεπτό έντερο: εγκατάλειψη, έλλειψη αγάπης.
• Στομάχι / σπλήνα: ανησυχία, απελπισία, νευρικότητα.
• Πνεύμονες / παχύ έντερο: θλίψη, απόρριψη, πόνος.
• Συκώτι / χολή: θυμός, πικρία, ενοχή.
• Νεφρά / κύστη: φόβος, τρόμος.
• Αδένες / γεννητικά όργανα: ταπείνωση, ζήλια, καταπίεση.

Οφθαλμοί και αυτιά:

Τα προβλήματα όρασης συνδέονται με άρνηση να δούμε μια αλήθεια. Στα παιδιά συχνά σχετίζονται με οικογενειακές εντάσεις. Τα προβλήματα ακοής δείχνουν άρνηση να ακούσουμε ή θυμό για όσα ακούμε.

Λαιμός – λάρυγγας:

Σχετίζονται με δυσκολία έκφρασης, θυμό ή αδυναμία να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας.

Στήθος:

Υπερπροστασία, μητρικά άγχη ή κρυφός θυμός.

Πλάτη & ώμοι:

Αίσθηση έλλειψης στήριξης, ενοχές, βάρη που κουβαλάμε.

Χέρια και δάχτυλα:

Τρόπος διαχείρισης ευθυνών, φόβοι, οργή ή δυσκολία έκφρασης δυνατοτήτων.

Πόδια – γόνατα – πέλματα:

Φόβος να προχωρήσουμε, ακαμψία, ισχυρογνωμοσύνη, αναποφασιστικότητα.

Καρδιά και αίμα:

Αρνηση χαράς και αγάπης → καρδιακά προβλήματα.

Πνεύμονες:

Φόβος της ζωής, αίσθηση ασφυξίας.

Στομάχι:

Δυσκολία να “χωνέψουμε” ανθρώπους ή καταστάσεις.

Έντερο / πρωκτός:

Δυσκολία να αφήσουμε το παρελθόν.
Διάρροια = απόρριψη, δυσκοιλιότητα = προσκόλληση.

Γεννητικά όργανα:

Θυμός, ενοχές, φόβος απόρριψης, προβλήματα αυτοεκτίμησης.

Ατυχήματα και πόνος:

Συχνά συνδέονται με ενοχές ή ανάγκη για προσοχή.

Δερματικά θέματα:
Υποτίμηση εαυτού, ανάγκη προστασίας από τους άλλους.

Αλλεργίες:

Απόρριψη προσώπου ή κατάστασης.

Αϋπνία / άγχος:

Μη επεξεργασμένα συναισθήματα και υπερένταση.

Ήπαρ, θυρεοειδής, ιγμορίτιδα:

Συσσωρευμένος θυμός, δυσκολία συγχώρεσης, εσωτερική σύγκρουση.

Ψυχικές καταστάσεις (π.χ. αγοραφοβία, ανορεξία, κατάθλιψη):

Συνδέονται με βαθιές εσωτερικές συγκρούσεις, φόβους, ανάγκη αποδοχής και αγάπης προς τον εαυτό.

Καρκίνος (σύμφωνα με τη θεωρία του Hamer)

Ο Hamer υποστήριξε ότι βαθιές εσωτερικές συγκρούσεις πυροδοτούν σωματικές ασθένειες και ότι η επίλυση των συγκρούσεων μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση. (Πρόκειται για θεωρητική/εναλλακτική προσέγγιση, όχι ιατρική απόδειξη.)