Η ερώτηση είναι παλιά όσο και ο έρωτας: μας έλκουν οι όμοιοι με εμάς ή εκείνοι που είναι τελείως διαφορετικοί; Μέχρι σήμερα, η κοινή γνώμη είχε χωριστεί: άλλοι πίστευαν στη μαγεία των αντιθέσεων, ενώ άλλοι στήριζαν την αγάπη στην κοινή βάση. Ωστόσο, μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να επαναπροσδιορίσει τα δεδομένα και να φωτίσει την ουσία των επιτυχημένων σχέσεων.

Ομοιότητα ή συμπληρωματικότητα; Ή μήπως κάτι άλλο;

Η παραδοσιακή άποψη υποστήριζε ότι τα πιο σταθερά ζευγάρια μοιράζονται κοινές αξίες, ενδιαφέροντα και τρόπο ζωής. Αυτή είναι η θεωρία της ομογαμίας, που προέρχεται από την κοινωνιολογία και βασίζεται στην ιδέα ότι οι άνθρωποι έλκονται από άτομα παρόμοιας κοινωνικής και πολιτισμικής προέλευσης.

Από την άλλη, υπάρχει η ρομαντική αντίληψη ότι τα ετερώνυμα έλκονται – ότι δηλαδή η διαφορετικότητα πυροδοτεί το ενδιαφέρον, την περιέργεια και την έλξη, κρατώντας τη σχέση ζωντανή.

Όμως η πραγματικότητα φαίνεται πιο σύνθετη.

Τι δείχνει η πρόσφατη έρευνα

Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social and Personal Relationships, η αντικειμενική ομοιότητα (π.χ. ίδια επαγγελματική πορεία, ίδια χόμπι ή πολιτικές απόψεις) δεν είναι τελικά τόσο καθοριστική για την επιτυχία μιας σχέσης όσο πιστεύαμε.

Αυτό που φαίνεται να παίζει τον σημαντικότερο ρόλο είναι η "υποκειμενική εγγύτητα" — δηλαδή, το πώς νιώθουμε μέσα στη σχέση. Νιώθουμε ότι ο άλλος μας καταλαβαίνει; Μας ακούει πραγματικά; Νιώθουμε ασφαλείς δίπλα του; Αυτά τα εσωτερικά συναισθήματα είναι τελικά που κρατούν δύο ανθρώπους μαζί.

Μπορούν οι αντίθετοι χαρακτήρες να συνυπάρξουν;

Η ψυχολογία περιγράφει δύο βασικούς τύπους προσωπικότητας:

• Τύπος Α: Δραστήριος, οργανωτικός, φιλόδοξος.
• Τύπος Β: Ήρεμος, ευέλικτος, αυθόρμητος.

Εκ πρώτης όψεως, αυτοί οι δύο τύποι μοιάζουν αταίριαστοι. Όμως η ζωή αποδεικνύει ότι πολλές φορές, η διαφορά στον ρυθμό και τη στάση μπορεί να λειτουργήσει ως εξισορρόπηση: ο ένας προσφέρει σταθερότητα και κατεύθυνση, ο άλλος χαλάρωση και ελαστικότητα.

Κλειδί εδώ είναι η αμοιβαία προσαρμογή. Όχι να αλλάξουμε για τον άλλον, αλλά να τον κατανοήσουμε και να αφήσουμε χώρο στις ανάγκες του — χωρίς να χάνουμε τις δικές μας.

Η συμβατότητα είναι συναισθηματική, όχι μαθηματική

Η αληθινή εγγύτητα προκύπτει όταν νιώθουμε ότι μπορούμε να είμαστε αυθεντικοί. Όταν μπορούμε να πούμε αυτό που αισθανόμαστε, χωρίς φόβο, χωρίς φίλτρα. Όταν οι διαφορές μας δεν μας χωρίζουν, αλλά μας μαθαίνουν κάτι καινούργιο για τον εαυτό μας και τον άλλον.

Οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν ότι:

• Οι διαφορές μπορούν να εξελίξουν μια σχέση, όταν υπάρχει σεβασμός.
• Η κατανόηση και η ενσυναίσθηση ενώνουν τους ανθρώπους πιο πολύ από τα κοινά ενδιαφέροντα.

Τελικά, τι κρατάει μια σχέση ζωντανή;

Οι επιστήμονες συμφωνούν πως δεν υπάρχει μια «συνταγή» για την τέλεια σχέση. Δεν χρειάζεται να είμαστε πανομοιότυποι, ούτε εντελώς διαφορετικοί.

Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση:

Η αγάπη χτίζεται με δύο ανθρώπους που, ανεξαρτήτως ομοιότητας ή διαφοράς, είναι πρόθυμοι να "συναντηθούν" εκεί που είναι ο άλλος. Που κάνουν χώρο για τον άλλον, χωρίς να μικραίνουν τον εαυτό τους.

Συμπέρασμα

Δεν είναι θέμα "ομώνυμα ή ετερώνυμα". Είναι θέμα επικοινωνίας, ψυχικής ασφάλειας και αμοιβαίας εξέλιξης.
Αυτό είναι που τελικά κάνει μια σχέση να διαρκεί και να ανθίζει.