Πολλοί άνθρωποι –ίσως και εσύ– έχουν τη συνήθεια να κάνουν «κρακ» στις αρθρώσεις των δαχτύλων τους. Είναι εκείνη η χαρακτηριστική κίνηση όπου τραβάμε ή λυγίζουμε τα δάχτυλα και ακούγεται ένας ξαφνικός ήχος. Αρκετοί βρίσκουν αυτή την πράξη ανακουφιστική, άλλοι την κάνουν από νευρικότητα, ενώ κάποιοι απλώς… τη βρίσκουν διασκεδαστική. Όμως, είναι άραγε επικίνδυνο;

Τι ακριβώς συμβαίνει όταν κάνουμε «κρακ»;

Όταν τραβάμε ή πιέζουμε τις αρθρώσεις των δαχτύλων, αυξάνεται η απόσταση ανάμεσα στα οστά. Μέσα στις αρθρώσεις υπάρχει ένα λιπαντικό υγρό (συνδετικό υγρό), το οποίο περιέχει διαλυμένα αέρια όπως άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα. Όταν αλλάζει η πίεση στην άρθρωση, αυτά τα αέρια απελευθερώνονται απότομα, δημιουργώντας τον ήχο που ακούμε ως «κρακ».

Δεν ακούγεται πάντοτε ο ήχος αυτός σε όλους τους ανθρώπους, και δεν είναι απολύτως σαφές γιατί συμβαίνει αυτό – πιθανότατα σχετίζεται με τη δομή των αρθρώσεων και τη σύσταση του υγρού.

Είναι επικίνδυνο για τις αρθρώσεις μας;

Η σύντομη απάντηση είναι: όχι απαραίτητα. Αν και ο ήχος μπορεί να ενοχλεί ακουστικά ή ψυχολογικά κάποιους, από ιατρικής πλευράς δεν θεωρείται επιβλαβής όταν γίνεται περιστασιακά.

Ωστόσο, η υπερβολική επανάληψη αυτής της κίνησης μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα με την πάροδο του χρόνου. Αν κάποιος κάνει συνεχώς «κρακ» στις μικρές αρθρώσεις των δαχτύλων, μπορεί να προκληθεί σταδιακή φθορά του χόνδρου, πρήξιμο, δυσκαμψία ή ακόμη και πόνος. Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι όσοι έχουν:

• Ιστορικό τραυματισμών στα δάχτυλα
• Αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα
• Εργασίες που καταπονούν τα χέρια (π.χ. μουσικοί, γραφίστες, χειρονακτικοί εργάτες)
• Άρα, αν έχεις ήδη ευαισθησία ή προδιάθεση για προβλήματα στις αρθρώσεις, καλό είναι να αποφεύγεις το συνεχές «κρακ».

Μύθοι και αλήθειες

Μύθος: Το «κρακ» προκαλεί αρθρίτιδα.

Αλήθεια: Δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι το «κρακ» στις αρθρώσεις προκαλεί αρθρίτιδα. Ωστόσο, μπορεί να επιδεινώσει μια προϋπάρχουσα κατάσταση.

Μύθος: Τα δάχτυλα μεγαλώνουν αν κάνεις συχνά «κρακ».

Αλήθεια: Δεν αλλάζει το μέγεθος των αρθρώσεων, εκτός ίσως από ένα προσωρινό πρήξιμο αν γίνεται υπερβολικά συχνά.

Γιατί το κάνουμε τόσο συχνά;

Πολλοί άνθρωποι κάνουν «κρακ» από άγχος ή νευρικότητα. Είναι μια μορφή εκτόνωσης, σχεδόν αντανακλαστική. Η πράξη αυτή μπορεί να λειτουργεί ψυχολογικά όπως το στριφογύρισμα κομπολογιού ή το ζούληγμα ενός αντι-στρες μπαλακίου. Δεν είναι παράξενο, επομένως, που περίπου το 25% των ανθρώπων το έχουν εντάξει στην καθημερινότητά τους.

Αν διαπιστώσεις ότι κάνεις συνέχεια «κρακ» χωρίς να το συνειδητοποιείς, ίσως ήρθε η ώρα να σκεφτείς εναλλακτικές τρόπους εκτόνωσης. Η σωματική άσκηση, η χειροτεχνία, το journaling ή και το mindfulness μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του στρες χωρίς επιβάρυνση των αρθρώσεων.

Συμπερασματικά:

Το περιστασιακό «κρακ» στα δάχτυλα δεν είναι επικίνδυνο, αλλά η υπερβολή μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, ιδιαίτερα αν υπάρχει προδιάθεση. Αν γίνεται μηχανικά λόγω στρες, ίσως αξίζει να στραφείς σε πιο ήπιες, ακίνδυνες συνήθειες.

Συμβουλή: Αν νιώθεις πόνο, πρήξιμο ή δυσκαμψία στις αρθρώσεις, καλό είναι να επισκεφθείς έναν ειδικό για έλεγχο. Δεν φταίει πάντα το «κρακ», αλλά μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.